نمای کلی

از ویژگی‌های صنایع خودروسازی، فرآیندهای تولید با استفاده از ماشین‌آلات و سیستم‌های پیچیده اتوماسیون جهت افزایش سرعت تولید است و همین امر نیازها برای یک حفاظت در برابر حریق قابل اطمینان را افزایش داده است.

حوادث آتش‌سوزی اغلب بدلیل اشکالات فنی موجود در سیستمهای تولید رخ می‌دهند.بدلیل وجود مواد با قابلیت اشتعال بالا در محیطهای تولید و ساختار باز سالنهای تولید و مونتاژ ، حریق می‌تواند به سرعت گسترش یابد.فضاهای انبار و زیرساختهای کارخانه  نظیر : دیتا سنترها، اتاقهای کنترل و اتاقهای اداری معمول در این صنایع، نیز هر یک دارای ریسک حریق مخصوص به خود هستند.اگر حریقی در نتیجه‌ی عدم استفاده از تجهیزات کشف و اعلام حریق و یا کاربرد نامناسب از این تجهیزات رخ دهد، عملکرد این صنایع با وقفه‌ی طولانی مواجه خواهد شد. این امر موجب تحمیل هزینه‌های قابل توجه و بدتر از آن تخریب اعتبار برند و افزایش نارضایتی مشتریان بدلیل تاخیر در تحویل خودروهایشان خواهد گردید.

شعله،دود، نشت گاز و حرارت پارامترهای مختلفی از یک آتش‌سوزی هستند. شرکت آترین الکترو سازه توس با دارا بودن نمایندگی تجهیزات کشف و اعلام حریق از برندهای معتبر بین المللی نظیر Eurofyre انگلستان و SD3 فرانسه، راه‌حلهای تخصصی و فنی قابل اطمینانی را برای فضاهای مختلف در موضوع حفاظت در برابر حریق صنایع خودروسازی ارائه می‌نماید. سیگنالهای دریافتی از عناصر اعلام حریق نصب شده در محیطهای مختلف، همگی در کنترل‌پنل مرکزی تجمیع گردیده و موجب صدور سیگنال هشدار و دیگر فرامین کنترلی نظیر فرمان اطفا حریق اتوماتیک از جانب این کنترل‌پنل می‌شود. علاوه بر این، کنترل‌پنل اعلام حریق سیستم‌های حفاظت  در برابر حریق نصب شده را برای عملکرد مناسب نظارت می‌کند و سیستم‌های اطفا حریق که امکان فعالسازی خودکار را ندارند، به صورت الکتریکی فعال می‌نماید.

سیستم اطفا حریق اسپرینکلر حفاظت کلی ساختمان تولید کارخانه خودروسازی را تضمین می‌کند. شرکت آترین الکترو سازه توس طیف گسترده‌ای از انواع اسپرینکلرها از برندهای معتبر بین المللی برای نیازهای مختلف این صنعت را ارائه می‌دهد.

برخی فضاها با ریسک حریق منحصر به فرد خود ، ممکن است علاوه بر سیستم اسپرینکلر و یا بجای آن به یک سیستم اطفا حریق Total Flooding نیز نیاز داشته باشند. برای این موارد، سیستمهای دیلوژ، سیستمهای اطفا حریق واتر میست، سیستم اطفا حریق گاز بی اثر، سیستم اطفا حریق دی اکسید کربن، سیستم اطفا حریق FM200 ، سیستم اطفا حریق Novec1230 و یا سیستمهای اطفا حریق موضعی فایر‌تیوب، از جمله مواردی هستند که شرکت آترین الکترو سازه توس به مشتریان خود در صنایع خودروسازی ارائه می‌دهد.

حفاظت ساختاری در برابر حریق بعلاوه‌ی سیستمهای فنی نظیر اطفا کننده‌های دستی، هیدرانتها و سیستمهای تهویه‌ی دود و حرارت تکمیل کننده‌ی مفهوم حفاظت در برابر حریق در صنایع خودروسازی می‌باشند.

1. اتاق هیدرولیک

اتاق هیدرولیک در صنایع خودروسازیاتاق هیدرولیک: نیروی لازم برای عملیات پرس در اتاق‌های هیدرولیک تولید می‌شود. این فرآیند به واحدهای قدرت هیدرولیک نیاز دارد که از مخازن روغن هیدرولیک، موتورهای محرک و پمپ‌ها تشکیل شده است. چنین تأسیساتی عموماً در یک محفظه هیدرولیک محصور در زیر ماشین پرس قرار دارند.

ریسکهای موجود:

  • نشت روغن در خطوط لوله یا از درزهای شفت
  • سطوح داغ تجهیزات قدرت و الکتریک
  • اشتعال مخازن روغن

راه حل:

استفاده از سیستم اطفا حریق واترمیست حفاظت در برابر حریق قابل اطمینانی را برای واحدهای قدرت هیدرولیک به ارمغان می‌آورد. اگر این محیط حاوی تجهیزات حساس الکترونیکی باشد، سیستمهای اطفا حریق دی اکسید کربن گزینه‌ی جایگزین مناسبی می‌تواند باشد. کشف حریق و ارسال سیگنال به سیستمهای اطفا حریق واترمیست و دی اکسید کربن توسط سیستم اعلام حریق مجهز شده به دتکتورهای حرارت و شعله صورت می‌گیرد.

2. دستگاه پرس هیدرولیک

دستگاه پرس هیدرولیک در صنعت خودرو سازیپرس‌های هیدرولیک اغلب برای شکل‌دهی فلز استفاده می‌شود. در فرآیند پرس کردن، بخشهایی که قرار است تحت پرس قرار گیرند، قبل از پرس، با یک فیلم روغنی پوشانده می‌شوند، و دمایشان تا دمای مورد نیاز برای شکل‌گیری، افزایش می‌یابد و سپس با استفاده از استامپ و قالب به شکل مورد نظر پرس می‌شوند. این فرآیند به دلیل اصطکاک، گرمای بالایی تولید می‌نماید. از این‌رو قسمتهایی که پرس می‌شوند باید متعاقباً به روشی کنترل شده در حوضچه‌های روغن خنک شوند.

ریسکهای موجود:

  • نشت روغن از لوله‌ها
  • حرارت تولید شده در هنگام پرس بدلیل اصطکاک
  • فیلم روغنی با قابلیت بالای اشتعال بر روی سطوحی که قرار است پرس شوند.

راه حل:

سیستم اطفا حریق واترمیست به همراه سیستم کشف حریق حرارت و شعله گزینه‌ی مناسبی برای حفاظت این فضا در برابر حریق می‌باشد.

3. سیستمهای فیلتر

سیستم‌های فیلتر زمانی استفاده می‌شوند که در فرآیند تولید، شاعد ایجاد بخار باشیم یا گرد و غبار از طریق فرآیندهای سایش آزاد شود. گرد و غبارهای ریز به عنوان مثال هنگام آسیاب کردن یا برش پلاستیک یا هنگام پردازش مواد دیگر، ایجاد می‌شوند.

 

ریسکهای موجود:

  • اتمسفر انفجاری
  • گرد و غبار بسیار قابل اشتعال در کیسه‌های فیلتر

 

راه‌حل:

سیستم‌های اطفا حریق دی اکسید کربن برای محافظت از محفظه فیلترها در برابر آتش‌سوزی ایده‌آل هستند. با این حال، در مورد استخراج فلز، سیستم اطفای حریق گاز بی اثر با استفاده از ماده خاموش‌کننده آرگون انتخاب مناسبی برای جلوگیری از واکنش عامل خاموش‌کننده با فلز قابل احتراق است.

4. اتاقهای سرور

حفاظت در برابر حریق اتاق سرور در صنایع خودروییاتاقهای سرور فضاهای حساس و مهمی بشمار می‌آیند.در این اتاقها داده‌های بسیار پراهمیتی ذخیره گردیده و در بستر شبکه به اشتراک گذاشته شده است. از دست دادن غیرقابل برگشت این داده‌ها بدلیل یک آتش‌سوزی ممکن است عواقب اقتصادی قابل‌توجهی برای بهره‌وری یا حتی آینده یک صنعت داشته باشد.

ریسکهای موجود:

  • افزایش حرارت تجهیزات الکترونیکی
  • عوامل مخربی نظیر اتصال کوتاه
  • خسارت قابل‌توجه حتی با وقوع یک آتش‌سوزی کوچک

راه حل:

برای حفاظت اتاقهای سرور در برابر حریق ، سیستمهای اطفا حریق پاک نظیر FM200 یا NOVEC1230 گزینه‌های مناسبی می‌باشند. همچنین استفاده از یک سیستم اعلام حریق قابل اطمینان در کنار بهره‌برداری از سیستم تشخیص دود فوق حساس ایرسمپلینگ از الزامات ایمنی در این اتاقها می‌باشد.

5. بخش اداری

دفاتر، اتاق‌های کنفرانس و اتاق‌های غذاخوری عموماً توسط کارکنان و مهمانان استفاده می‌شود. اتاق‌های استراحت یا اتاق‌های سیگار و آشپزخانه نیز از فضاهای دیگر بخش اداری بشمار می‌روند. راهروها نیز به عنوان مسیر اصلی تردد هستند.

 

ریسکهای موجود:

  • دستگاه‌های الکتریکی معیوب مانند پروژکتور و کامپیوتر
  • گرم شدن بیش از حد سیستم روشنایی
  • بروز اتصال کوتاه در مدارات

راه حل :

سیستم اطفا حریق واترمیست و یا اسپرینکلر گزینه‌های مناسبی برای حفاظت از این فضاها می‌باشند.دتکتورهای دود نقطه‌ای نیز از گزینه‌های مناسب جهت کشف حریق در این محیطها به شمار می‌روند.

6. انبار لاستیک

لاستیک‌ها به طور کلی در انبارهای فله در پالت‌های حمل و نقل با طراحی خاص ذخیره می‌شوند. این انبارها از طریق ماشین‌آلات حمل و نقل با سالنهای تولید در ارتباط هستند.

ریسک موجود:

  • بار آتش بالا به دلیل تراکم بالای بسیاری از لاستیک ها در یک فضای محدود

 

 

 

 

راه حل:

با توجه به محدودیت یا عدم امکان خیس کردن لاستیک‌ها و خطر توسعه و گسترش سریع آتش، این ریسک به بهترین وجه با استفاده از یک سیستم اطفا حریق فوم برطرف می‌شود. سیستم اطفا حریق توسط یک سیستم اعلام حریق مرکزی که به آشکارسازهای شعله و حرارت تجهیز شده است،  فعال می‌شود.

7. سالن‌های تولید و مونتاژ

سالن‌های تولید و مونتاژ معمولاً ساختمان‌های چند طبقه وسیعی هستند که فضای لازم را برای ماشین‌آلات و سیستم‌ها فراهم می‌کنند. چنین سالن‌هایی اغلب از نظر ساختاری قابل تفکیک نیستند و مناطق مختلف توسط سیستمهای نوار نقاله‌ی کاملاً خودکار به هم متصل می‌شوند.

ریسکهای موجود:

  • نقص فنی، مانند اتصال کوتاه در ماشین‌آلات تولید
  • وجود مواد بسیار قابل اشتعال
  • گسترش سریع آتش به دلیل فضاهای باز و سیستم‌های نقاله‌ی به هم پیوسته

راه حل:

سیستم‌های اسپرینکلر اغلب راه‌حلی ایده‌آل برای سالن‌های تولید و مونتاژ هستند. و می توان از دتکتورهای دود،شعله و حرارت برای تشخیص انواع حریق در این فضاها استفاده نمود.

8. مخازن رنگ

محل‌های نگهداری رنگ مشمول قوانین و مقررات ویژه‌ای در بحث حفاظت در برابر حریق هستند.

ریسکهای موجود:

  • نقص فنی در تجهیزات ذخیره‌سازی
  • گرم شدن بیش از حد تجهیزات روشنایی
  • بار آتش بالا به دلیل مقدار زیاد رنگ های قابل اشتعال

 

 

راه حل:

سیستم‌های اسپرینکلر با افزودنی فوم محافظت قابل اطمینانی را در فضاهای ذخیره رنگ ایجاد می‌کنند. ازسیستم‌ اطفا حریق دی‌اکسید‌کربن نیز می‌توان به عنوان سیستمی جایگزین بدون برجایگذاری پسماند استفاده نمود. از آشکارسازهای شعله و حرارت می‌توان برای این فضاها جهت کشف حریق بهره‌برداری نمود.

9. سیستمهای پاشش رنگ مرطوب

در سیستم‌های پاشش رنگ مرطوب، پرایمرها، پوشش‌های پایه و یا پوشش‌های رنگ شفاف، اغلب به صورت الکترواستاتیک با استفاده از روبات‌های رنگ، بر روی بدنه خودرو یا قطعات بزرگ‌تر اعمال می‌شوند. سیستم‌های پاشش رنگ معمولاً از غرفه‌های رنگ با روبات‌های رنگ، بخشهای خنک‌کننده و بخش خشک‌کن، تجهیزات فیلتر و بخشهایی برای بازرسی و تعمیر تشکیل می‌شوند. سیستم‌های تهویه و هوادهی محیط اتمسفر لازم را در بخشهای رنگ‌پاشی فراهم می‌کنند.

 

 

 

 

ریسک موجود:

  • نقص فنی در منبع تغذیه
  • رنگ‌های بر پایه حلال بسیار قابل اشتعال
  • جرقه
  • رسوبات رنگ در کوره‌های خشک‌کن

راه‌ حل:

سیستم‌های اسپرینکلر اغلب  انتخاب اول برای بخشهای رنگ، خشک‌کن‌های رنگ و محیطهای عملیاتی واحد رنگ هستند. خشک‌کن‌های رنگ که در دمای بیش از 100 درجه سانتیگراد کار می‌کنند به سیستم اسپرینکلرخشک نیاز دارند. اگر تجهیزات موجود در واحد رنگ به آب حساس هستند، سیستم اطفا حریق واترمیست جایگزین خوبی برای اسپرینکلر خواهد بود. برای ربات‌های رنگ، یک راه حل ویژه‌ای مبتنی بر سیستم اطفا حریق فشار بالای دی‌اکسید‌کربن پیشنهاد می‌گردد. آشکارسازهای شعله با واکنش سریع، منابع احتراق را شناسایی کرده و سیگنال مربوطه را به کنترل‌پنل اعلام حریق ارسال می‌کنند. کنترل‌پنل متعاقبا فرمان اطفا حریق را صادر می‌نماید. پیش از صدر فرمان اطفا حریق کنترل پنل فرمان قطع عملکرد رباتها،سیستم تهویه،نوارهای نقاله و ... را میدهد.

10. سیستم‌های پوشش پودری

در سیستم پوشش پودری، ذرات رنگ بصورت پودری بر روی قطعات کاری که قرار است رنگ شود، معمولاً با یک تفنگ اسپری اعمال می‌شوند و متعاقباً روی سطح می‌سوزند. یک سیستم پوشش پودری معمولی اساساً از یک واحد پودر، یک کوره  و سیستم‌های فیلتر تشکیل شده است. علاوه بر این، در سیستمهای بزرگتر، از سیستم‌های بازیابی پودر از طریق کانال‌های تهویه برای بازیافت اضافه پودرهای اسپری شده استفاده می‌شود.

 

 

 

 

ریسک موجود:

  • جرقه زدن
  • رسوبات رنگ
  • اتمسفر عموما قابل انفجار

راه‌ حل:

غرفه‌های پودر و کوره‌های میناکاری به طور قابل اطمینانی توسط سیستم‌های اسپرینکلر محافظت می‌شوند. کنترل‌پنل اعلام حریق اجازه می‌دهد تا زنگ هشدار حتی زودتر صادر شود و ممکن است سیگنالهای کنترلی برای خاموش کردن اجزای سیستم، صادر کند. سیستم اطفا حریق دی‌اکسید‌کربن برای محافظت از سیستم‌های بازیابی پودر ایده‌آل است. نازل‌های اطفا حریق دی‌اکسید‌کربن در بالادست فیلتر برای مهار گسترش حریق از مجاری تهویه نصب می‌شوند. آشکارسازهای شعله حتی به کوچکترین تشعشعات مادون قرمز عکس‌العمل نشان می‌دهند و سیگنالی را به کنترل‌پنل اعلام حریق ارسال می‌کنند که در نتیجه‌ی آن سیستم اطفا حریق را فعال می‌کند.

11. اتاقهای تست

اتاقهای تست در کارخانه‌های خودروسازی برای اهداف مختلف استفاده می‌شود. اتاقهای  تست موتور برای مطالعه پارامترهای اساسی یک موتور استفاده می‌شود. اتاقهای آزمایش شبیه‌سازی، تأثیرات خارجی مانند نوسانات یا ارتعاشات دمایی را بر روی اجزای جداگانه منعکس می‌کنند، و اتاقهای تست واحد تولید به طور منظم کیفیت خودروها را بررسی می‌کنند.

ریسکهای موجود:

  • بارهای شدید اعمال شده به تجهیزات تست
  • افزایش دمای اتفاقی

 

 

راه حل:

سیستم‌های اطفا حریق دی‌اکسید‌کربن با خاصیت خنک کنندگی و بدون برجای گذاشتن هیچ گونه پسماندی، آتش را در در نطفه مهار می‌کنند. برای تشخیص آتش‌سوزی و راه‌اندازی سیستم‌های اطفا حریق، سیستم‌های اعلام حریق با آشکارسازهای شعله و حرارت هوشمند یا آشکارسازهای دود مکشی استفاده می‌شود.

12. اتاق‌های برق و کنترل

اتاق‌های کنترل حاوی تجهیزات بسیار حساس و مهمی هستند که فرآیندهای اساسی تولید را کنترل می‌کنند.

ریسکهای موجود:

  • اتصال کوتاه ها
  • مواد قابلیت اشتعال بالا

 

 

 

 

راه حل:

سیستم‌های اطفا حریق گاز بی اثر حفاظت قابل اطمینانی را در اتاق‌های کنترل ارائه می‌دهند. همچنین می توان از سیستمهای اطفا حریق FM200 یا  Novec1230 به عنوان جایگزین استفاده نمود. سیستم اطفا حریق توسط یک سیستم اعلام حریق با استفاده از آشکارسازهای دود نقطه‌ای یا آشکارسازهای دود ایر سمپلینگ فعال می‌شود.

13. مراکز توزیع

مراکز توزیع در صنعت خودروسازی اغلب به عنوان یک سیستم پارکینگ چند سطحی و کاملاً خودکار طراحی می‌شوند. خودروهای تولید شده به یک سکوی پارکینگ سیار هدایت می‌شوند و با استفاده از یک سیستم نقاله به طور خودکار به یک محل پارک خالی هدایت می‌شوند.

ریسک موجود:

  • اتصال کوتاه در الکترونیک سیستم
  • گسترش سریع آتش به دلیل اثر دودکش شفت های عمودی

 

 

راه حل موجود:

عملکرد مثبت سیستم‌های اسپرینکلر برای محافظت از یک مرکز توزیع کاملاً خودکار ثابت شده است. اسپرینکلرها هم در زیر سقف و هم در قسمت‌های مختلفی از پارکینگ نصب می‌شوند. تشخیص حریق توسط آشکارسازهای دود ایرسمپلینگ یا شعله و دود نقطه ای صورت می‌پذیرد.