مراکز داده در اشکال و اندازههای مختلف از اتاقهای سرور کوچک گرفته تا مراکز دادهی سازمانی تا ابر دیتاسنترها برای رایانش ابری وجود دارند. حفاظت از زمان عملیاتی(مدت زمانی که سرورها فعال هستند) برای هر نوع مرکز داده حیاتی است. در سال 1995، موسسه Uptime یک سیستم طبقهبندی چهار لایه را برای قابلیت اطمینان مراکز داده توسعه داد. انرژی پایدار، سرمایش، نظارت، امنیت و قابلیت سرویسدهی عواملی هستند که سطح (Tier) یک مرکز داده را تعیین میکنند. برای تصمیمگیری در مورد اینکه چه سطحی به بهترین وجه برای کسب و کار شما مناسب است، باید تعیین کنید که چه میزان خسارت مادی و معنوی بابت زمان از کار افتادگی کسب و کارتان میتوانید تحمل نمایید.در این دسته بندی، Tier چهارم دارای بالاترین سطح سختافزاری و امنیتی و ساختاری است. این سطح تنها میتواند 26.3 دقیقه از کارافتادگی در سال را تحمل کند و تنها حوادثی نظیر قطع برق ناگهانی و آتشسوزی است که میتواند آنها را به چالش بکشد.
حفاظت دیتا سنتر در برابر حریق
حریق یک نقطه شکست است که در هر سطحی رخ دهد ، میتواند تا حد زیادی بر زمان وقفه در کسب و کار تأثیر بگذارد. در این مقاله، ما بر روی حفاظت در برابر حریق تمرکز خواهیم کرد زیرا ریسکهای حریق متعددی در مراکز داده، چه بزرگ و چه کوچک وجود دارد. آتشسوزی میتواند در تجهیزات دیجیتال، سیمها، کابلها، تجهیزات HVAC، کفهای کاذب، سقفهای کاذب و سایر مواد قابل احتراق موجود در مراکز داده رخ دهد. این ریسکهای حریق باعث میشود تا مراکز داده در سه سطح مختلف - سطح ساختمان، سطح اتاق و سطح رک از لحاظ حفاظت در برابر حریق تحت حفاظت قرار گیرند.

حفاظت در برابر حریق در سطح ساختمان
اولین سطح حفاظت در برابر حریق، سطح ساختمان است. هدف اصلی، محافظت از ساختمان و کارکنان در برابر حریق است. روش حفاظت در برابر حریقی که بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد، سیستم اسپرینکلر و خاموشکننده های دستی است. قوانین ساختمانی برای خاموشکننده های دستی این است که اگر مواد قابل احتراق کلاس A (پارچه، چوب، کاغذ، لاستیک و پلاستیک) در محل کار وجود داشته باشد به ازای هر 3000 فوت مربع باید یک کپسول آتش نشانی دستی وجود داشته باشد. یک ساختمان همچنین میتواند از حفاظت در برابر حریق پسیو استفاده کند، که عبارت است از نصب دیوارهای آتش و تمهیداتی که به طور قابل توجهی گسترش حریق را به سایر مناطق ساختمان به تاخیر میاندازد.
حفاظت در برابر حریق در سطح اتاق
انجمن ملی حفاظت در برابر حریق (NFPA) استانداردهایی را برای حفاظت در سطح اتاق تعیین کرده است. NFPA 75 استاندارد حفاظت در برابر حریق مراکز داده میباشد و در برخی موارد NFPA 76 نیز مورد بررسی قرار میگیرد. استاندارد NFPA 75 حداقلهایی است که مراکز داده می بایست آنها را رعایت کنند. این استاندارد سیستم های اسپرینکلر را شامل آبپاش های لوله مرطوب یا اسپرینکلرهای pre-action را معرفی نموده است. سیستم اسپرینکلر مرطوب سیستمی است که در لولههای آن همواره آب وجود دارد و میتواند بلافاصله پس از فعال شدن هشدار ،پاشش را شروع نماید. نقطه ضعف این نوع سیستم آبپاش این است که لوله میتواند نشت کند و روی تجهیزات موجود در اتاق چکه کند. سیستم pre-action متداول ترین سیستم حفاظت در برابر حریق در این فضاهاست. برای فعال کردن این سیستم اسپرینکلر، حداقل به دو سیگنال تشخیص حریق نیاز است. برخی از سیستمها حتی اتاق را به چهار قسمت تقسیم میکنند و اسپرینکلرها فقط در ربعی که حریق در آن رخ داده فعال میشوند. سیستمهای اسپرینکلر آتش نشانی کم هزینهترین گزینه برای حفاظت از مرکز داده در برابر آتش هستند. با این حال، آب میتواند به همان اندازه که حریق به سرورها و هارد دیسکها آسیب میرساند، خسارت وارد کند. بنابراین بسیاری از مراکز داده سیستمهای گازی را ترجیح میدهند.
سیستمهای گازی از گاز بی اثر (Inert Gas)و گاز پاک(Clean Agent) استفاده میکنند. یک سیستم گاز بی اثر از مخلوطی از گازهای آرگون و نیتروژن برای کاهش سطح اکسیژن موجود در اتاق استفاده میکند که به طور طبیعی آتش را خاموش میکند.اشکال بزرگ سیستم گاز بی اثر نیاز آنها به تعداد زیادی سیلندر برای رساندن میزان گاز به مقدار لازم جهت اطفای حریق میباشد. از آنجایی که صداهای بیش از 130 دسی بل هارد دیسک ها را در یک مرکز داده تخریب میکند، سیستم به نازلهای خاصی نیاز دارد تا صدای قدرتمندی که هنگام فعال شدن سیستم گاز بی اثر منتشر میشود را خفه کند.
دو سیستم Clean Agent رایج عبارتند از FM200 و Novec1230 . این سیستمها با جذب حرارت از حریق، آتش را فرو مینشانند. ضریب تخریب لایه ازن این گازها صفر بوده که کاربرد آنها را برای محیط زیست و انسان ایمن مینماید. فضای اشغال شده توسط این سیستمها نسبت به گاز بی اثر بسیار کمتر است زیرا برای پر کردن کل اتاق به گاز زیادی نیاز ندارند. Clean Agent ها از نظر الکتریکی غیر رسانا بوده، اثر خورندگی نداشته و پس از تخلیه هیچ پسماندی از خود باقی نمیگذارند. همین امر این سیستمها را به راحلی ایدهآل برای حفاظت دیتاسنترها در برابر حریق تبدیل کرده است. مانند اسپرینکلرهای آتشنشانی، این سیستمها دارای یک سیستم لولهکشی در سراسر اتاق هستند. سیستم از طریق تشخیص دود و حرارت فعال میشود و گاز Clean Agent به طور مساوی از طریق نازلها در سراسر اتاق پخش میشود.
حفاظت در برابر حریق در سطح رک
آخرین سطح حفاظت در برابر حریق مرکز داده در سطح رک است. این حفاظت در برابر آتش برای محافظت از تجهیزات خاص و کاهش خسارت ضروری است. نصب یک سیستم اطفاء حریق خودکار از پیش مهندسی شده، تجهیزات را با شناسایی حریق در عرض چند ثانیه محافظت میکند و حریق را قبل از فعال شدن سیستم total یا سیستم اسپرینکلر مهار میکند. این امر از آسیب دیدن تجهیزات ناشی از پاشش آب از سیستم اسپرینکلر جلوگیری میکند و تخلیه مقدار زیاد گاز موجود در یک سیلندر در نظر گرفته شده برای کل فضای اتاق که پر کردن مجدد آن پرهزینه است، منتفی مینماید.

در این سیستم از پیش مهندسی شده ،تیوبهای حساس به حرارت در داخل رکها بصورت جداگانه نصب میشوند .این تیوبها به یک سیلندر کوچک حاوی گاز Clean Agent متصل هستند. هنگامی که حریقی در داخل رک رخ دهد، تیوب حساس به حرارت، آن را تشخیص داده و سیستم را برای اطفای آن در داخل رک فعال میکند. این سیستم که از گاز Clean Agent استفاده میکند ، از تجهیزات در برابر آسیب بیشتر محافظت نموده و زمان خرابی مرکز داده را به حداقل میرساند. کاهش زمان خرابی یک عامل کلیدی برای هر سطح از Tier های تعریف شده در مرکز داده ،برای حفظ زمان عملیاتی آنها است.