ریسک حریق یک عامل بالقوه در تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی است که میتوان آن را با یکپارچه نمودن این تجهیزات با امر حفاظت در برابر حریق و مفاهیم مدرن این حوزه ، کاهش داد.
مدرنترین راهحل در موضوع حفاظت در برابر حریق از تجهیزات الکترونیکی، قطعاتی بسیار کوچک هستند که در داخل این تجهیزات نصب شده و میتوانند حریق در حال شعلهور شدن را مستقیما در نطفه و در کوتاهترین زمان ممکن مهار نمایند.
این روش ریسک حریق را برای افراد به حداقل رسانده و از وقفههای احتمالی در عملکرد یک تجارت و خلل در خدماترسانی و بروز خسارتهای اقتصادی ،جلوگیری میکند.
همانطور که گفته شد الکتریسیته در کنار مزایایی که برای بشر داشته است همواره یک ریسک بالقوهی حریق بوده است. به لحاظ آماری، هر دو دقیقه یکبار یک حادثهی آتشسوزی در اروپا و آمریکا رخ میدهد که عامل یکسوم این حوادث سیستمهای الکتریکی و تجهیزات الکترونیکی هستند.البته اگر بسیاری موارد گزارش نشده را ، در نظر نگیریم.
حتما شاهد موارد زیادی از اعلام حوادث آتشسوزی در اخبار بودهاید. برخی از نمونههایی که اخیرا رخ دادهاند عبارتند از آتشسوزی غمانگیز بیمارستانی در غرب هند که در آن 18 بیمار کووید19 کشته شدند (آوریل 2021) ویا آتشسوزی شدید در ایستگاه متروی برلین (ژانویه 2021)، و یا آتشسوزی ویرانگر موزه دوچرخه در اتریش در ژانویه امسال .

علت اغلب این موارد، عوامل جزئی و کوچکی بودند که باعث خسارات زیاد و بزرگی به تجارتها و توقفهای پرهزینه در عملیات آنها گردیدهاند.
پیامدهای یک آتشسوزی اغلب ویرانگر است - نه تنها برای افراد آسیبدیده، بلکه برای شرکتهایی که از نظر اقتصادی با چنین حادثهای مرتبط هستند.
هزینههای تعمیر و جایگزینی تجهیزات، وسایل نقلیه یا دستگاههای آسیبدیده اغلب نسبت به آسیب ناشی از بروز وقفه در خدماترسانی در تجارتهای بزرگ تقریبا ناچیز است. برای نمونه میتوان به هک شدن سایتهای زیر مجموعه کمپانی فیسبوک اشاره نمود که باعث وقفه 4 ساعته در خدماترسانی این شبکه اجتماعی گردید که خسارتی چند میلیارد دلاری به این کمپانی وارد نمود. حال تصور کنید اگر این وقفه در نتیجهی بروز یک آتشسوزی رخ دهد چه فاجعهای برای یک سازمان به بار میآورد.
در سال 2020، موسسه معروف سنجش ریسک Allianz برای پنجمین بار متوالی "وقفههای خدمات رسانی" را به عنوان بزرگترین خطر برای شرکتهای بزرگ فهرست کرده است، که این ریسک همچنان بالاتر از ریسکهای امنیت سایبری و خطرات ناشی از بیماریهای همهگیر در فهرست مذکور میباشد.

چرا حفاظت در برابر حریق؟
چون که خسارات ناشی از عدم توجه به حفاظت در برابر حریق برای شرکتها فاجعه بار است!
به گفته VdS آلمان، هر سه حادثهآتش سوزی بیش از 5.000.00 یورو خسارت مادی ایجاد میکند که در نتیجه شرکتهای آسیبدیده از این حوادث اغلب توان بازگشت به بازار را ندارند. بر همین اساس تنها 23 درصد از شرکتهایی که تحت تأثیر آتشسوزی قرار گرفتهاند میتوانند فعالیت تجاری خود را به طور کامل از سر بگیرند. با این حال، بیش از 40 درصد از شرکتها پس از آتشسوزی مجبور به توقف تجارت خود میشوند. که این امر برای مالکان، اپراتورها، شرکتهای حمل و نقل و بیمهگذاران به معنای ایجاد نارضایتی در مشتریان ، لغو و تاخیر در قراردادها، چالشها و درگیریهای بروکراتیک طولانی خواهد بود.
استانداردهای فعلی پیشگیری و حفاظت در برابر حریق برای جلوگیری از حوادث ناشی از آتشسوزی عموما به عنوان الزامات حفاظتی مطلوب در نظر گرفته میشوند. صاحبان کسب و کار و تولیدکنندگان انواع فناوری (مانند منابع تغذیه،تابلوهای دیجیتال، لوازم خانگی، ماشینهای تولید و تجهیزات زیرساختی) به طور معمول به حفاظت در برابر حریق تنها به عنوان "اجبار و الزام" نگاه میکنند.همین امر موجب گردیده که این افراد و سازمانها صرفا به جنبهی اقتصادی و هزینههای اجرای سیستمهای حفاظت دربرابر حریق توجه نمایند و بدون نگرشی درست نسبت به تأثیر منفی اقتصادی بالقوه بر کسبوکار خود، و آسیبهای احتمالی به مشتریان خود و از دست رفتن اعتماد آنها و همچنین سهامداران، حداقلهایی را که از نظر قانونی لازم است ، اجرا نمایند.
حال سوال اینجاست که اگر اجرای الزامات فعلی حفاظت در برابر حریق کافی بود، چگونه هنوز شاهد وقوع آتش سوزی به طور مکرر در نقاط مختلف دنیا هستیم.
ساده انگاری مبحث حفاظت در برابر حریق به امری رایج در بین انسانها تبدیل شده است.
مطالعات رفتاری نشان میدهد که دلایلی را که انسانها تمایل دارند افکار مربوط به خطرات آتش سوزی را سرکوب کنند میتوان در الگوی معمول تفکر یافت. مردم به "احساس درونی" خود توجه میکنند و به ادراک و حواس خود اعتماد دارند تا آنچه دانش و اطلاعات به آنها نشان میدهد.
یک مثال ساده از چالشهای موضوع حفاظت در برابر حریق، عملکرد مردم در هنگام به صدا در آمدن آژیر هشدار است.تا زمانی که دود و یا دیگر علائم حریق را مشاهده نکنند، ترجیح میدهند که آن را به عنوان یک آلارم کاذب در نظر بگیرند و متاسفانه زمانی متوجه خطر میشوند که بسیار دیر شده است.
از هر سه حادثه آتش سوزی یک حادثه در اثر سیستمهای الکتریکی رخ می دهد
عوامل متعددی در حریقهای ناشی از الکتریسیته نقش دارند: اجزای معیوب،اتصالات ضعیف، خطاهای خط تولید و ... . اقدامات حفاظتی متداول مانند کلیدهای جریان ، کنتاکتورها یا فیوزها اغلب وضعیت خطا را خیلی دیر تشخیص میدهند یا اصلاً تشخیص نمیدهند.
مفاهیم حفاظت در برابر حریق موجود، البته، در حال حاضر بسیار گسترده است و کاربرد آنها در بسیاری از مکانها جان و مال افراد را نجات میدهد. مدل فعلی حفاظت دربرابر حریق مورد استفاده در بیشتر صنایع بر اساس حفاظت پدافندی در برابر حریق (مثل راههای فرار و ...)، حفاظت فنی در برابر حریق (مانند سیستمهای اعلامحریق یا آشکارسازهای دود)، حفاظت ساختاری در برابر حریق (مثل دربها و دیوارهای مقاوم در برابر حریق) متکی است و همچنین در مورد اطفاء حریق، به عملیات دفاعی توسط نیروهای آتش نشانی و کمک های اولیه، استوار است.
استانداردها، مفاهیم و راهکارهای فنی موجود در زمینهی حفاظت در برابر حریق بدون شک خوب هستند. با این حال، در نظر گرفتن آمار ذکر شده در بالا به عنوان مبنا نشان میدهد که ممکن است در نظر گرفتن احتمالات بیشتر برای افزایش حفاظت در برابر حریق (فراتر از حداقل مورد نیاز قانونی) مفید باشد.

تقریباً همه آتشسوزی ها از مقیاسی کوچک شروع میشوند. اگر یک شعلهی در حال ظهور به موقع و مستقیماً در منشاء آن شناسایی و خاموش شود، میتوان از بسیاری از آتشسوزیهای بزرگ جلوگیری کرد. این رویکردی است که توسط مفهوم نوآورانه "حفاظت در برابر حریق یکپارچه با دستگاه" اتخاذ شده است. اجزای اطفاء حریق مدرن آنقدر کوچک هستند که میتوانند مستقیماً روی بردهای مدار چاپی داخل منبع تغذیه و هر وسیله برقی دیگر نصب شوند.
این سیستمها چگونه کار میکنند؟
E-Bulb یک حباب شیشهای مقاوم است که عملکرد آن شباهت زیادی به نحوهی عملکرد اسپرینکلرها دارد. این حبابها، در اندازه میکرو فیوزهای تجاری ساخته شده و با یک سیال غیررسانا و غیر سمی بنام NOVEC محصول کمپانی 3M ،پر شدهاند. علاوه بر این، سطح شیشهاین حبابها برای حفظ رسانایی الکتریکی توسط یک ماده رسانا پوشش داده شده است، به این معنی که میتوان آن را با مدار منبع تغذیه ادغام کرد. این حباب به گونهای کالیبره شده است که در صورت تجاوز از دمای آستانه تحمل بدنهی آن، میترکد و عامل خاموش کننده را مستقیماً در داخل دستگاهی که در آن آتشسوزی شناسایی شده است، آزاد میکند. به این ترتیب، آتش در حال ظهور بلافاصله خاموش میشود.حبابهای E-Bulb کاربردهای خاص دارای تنوع و قابلیت انتخاب هستند. طبق EN15004-2 عامل خاموش کننده NOVEC نقطه تبخیر بسیار پایینی دارد و در لحظه رها شدن، به گاز تبدیل میشود. این فرآیند گرماگیر حتی یک شعله با انرژی بالا را از طریق خنک کردن، به طور موثر خاموش میکند، بدون اینکه هیچگونه باقیماندهای از عامل خاموش کننده باقی بماند یا باعث آسیب جانبی دستگاه شود. فعالسازی ناشی از دما همچنین سطح رسانای حباب شیشهای را از بین میبرد و جریان الکتریکی روی حباب شیشهای را به طور موثر و مداوم قطع میکند. در نتیجه، شعله ناشی از الکتریسیته نمیتواند دوباره مشتعل شود. اثربخشی و قابلیت اطمینان حبابهای E-Bul ثبت شده، توسط UL و همچنین توسط سازمان های معتبر مانند VDE و MPA2 و همچنین توسط VdS آلمان (VDS2344 و VDS2562) آزمایش و مورد تایید قرار گرفته است. از آنجایی که سطح تحت حفاظت شده به دلیل فشردگی آن محدود میشود، کاربردهای معمولی E-Bulb شامل محفظهها کوچک و مشخص مانند منابع تغذیه، نمایشگرها و لوازم خانگی کوچک است.
با گنجاندن یک دستگاه کوچک تشخیص و اطفاءحریق مانند E-Bulb، یک دستگاه الکتریکی مانند یک نمایشگر را که در ابتدا ذکر شد، میتوان با خیال راحت در مکانهای عمومی و نیمه عمومی (به عنوان مثال بیمارستانها، ایستگاههای قطار، مراکز خرید و فرودگاهها) نصب و راهاندازی نمود.هم اکنون تابلوهای هشدار دیجیتال و نیز بیلبوردهای تبلیغاتی الکترونیکی با بهرهگیری از این تکنولوژی در فرودگاه بین المللی فرانکفورت (و بسیاری از فرودگاهها در سطح اروپا) مورد استفاده قرار گرفتهاند.

نتیجه گیری
با افزایش نیازهای جوامع به محصولات جدیدتر، سازندگان دستگاههای الکترونیکی با چالش ایمنی در تولیدات خود، جذابیت اقتصادی و قابلتوجه و همچنین امکان ادغام راحت فناوریهای جدید روبرو هستند.در دنیای امروز، وابستگی هر چه بیشتر به دنیای الکترونیک رو به افزایش است. از این روهای حفاظتی در برابر حریق پیشرفته و نوآورانهتر از روزافزونی قابل مشاهده است.
تکیه بر اجرای حداقل الزامات ذکر شده در استانداردهای مربوطه دیگر تضمینی برای بقای شرکت در درازمدت یا فایق آمدن بر فشار فزاینده رقابت نیست.
استفاده از تکنولوژیهای مدرن الکتریکال یک فرصت بزرگ در گرفتن گوی سبقت از رقبا در بازار است، زیرا مشتریان خواهان جزئیاتی هوشمندتر و راحتتر و در کل یک تجربهی دیجیتال مدرن و کاربر پسند هستند.تولید کنندگان و اپراتورهای این تجهیزات برای بقا در بازار نیاز به همسو شدن و سازگار گشتن با آخرین تکنولوژیهای روز دارند.
خطر آتشسوزی ناشی از این سیستمها و دستگاههای الکتریکی و الکترونیکی بسیار زیاد است و تنها با راهحلهای نوآورانهای که فراتر از الزامات استانداردهای موجود و مفهوم سنتی حفاظت در برابر حریق است، که میتوان به طور مؤثر آن را برطرف کرد.
کاهش ریسک آتشسوزی به صفر امکان پذیر نیست. با این حال، ادغام مفهوم حفاظت در برابر حریق در بطن یک تجهیز الکترونیکی با کوچکترین کپسول اطفاءحریق جهان، فرصتی را برای قابلیت اطمینان در برابر آتش از نظر اقتصادی و ایمن کردن محصولات ارائه میدهد.
کاهش ریسک از طریق حفاظت در برابر حریق یکپارچه با دستگاه، روشی پیشرفته برای محافظت از مردم و داراییها، اجتناب از آلودگیهای محیطی ناشی از آتشسوزی و محافظت از سهامداران در برابر اثرات اقتصادی آتشسوزی الکتریکی برای تولیدکنندگان و اپراتورها است... مفهومی که برای همه سودمند است.
شرکت آترین الکترو سازه توس آمادگی خود را جهت تامین نیاز کارخانجات و تولیدکنندگان محترم در خصوص سیستم مذکور اعلام میدارد. در صورت تمایل می توانید با ما تماس حاصل فرمایید.